Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του Τέου Ρόμβου «Όκτοπους. Η γη της ελευθερίας», οι εκδόσεις Opportuna και το Κενό Δίκτυο διοργανώνουν εκδήλωση-συζήτηση με θέμα την συμβολή του Τέου Ρόμβου και του θρυλικού βιβλιοπωλείου στην ελευθεριακή σκέψη.
ΣΑΒΒ. 30/11/2024
Ακριβής ΄ΏΡΑ έναρξης: 18.00
Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο ΕΜΠΡΟΣ – Ρ. Παλαμήδη 2, Ψυρρή
Με τον συγγραφέα συνομιλούν οι Αντώνης Αντωνάκος, Γιάννης Ραουζαίος, Θοδωρής Μανίκας, Θάνος Λόστ, Σωτήρης Κακάτσης, Γιώργος Σταματόπουλος και Νίκος Παπαχριστόπουλος.
Κείμενα του Τέου Ρόμβου διαβάζει η Θέκλα Τσελεπή.
“…Ό,τι πιο άσχημο έχω ζήσει στην παιδική μου ζωή ήταν τα χρόνια του σχολείου κι αργότερα τα χρόνια της στράτευσης. Στο σχολείο πήγα στα επτά μου χρόνια και την πρώτη μέρα, την πρώτη ώρα, τα πρώτα λεπτά, ο δάσκαλος με ανέκρινε για να μάθει εάν είμαι κορίτσι ή αγόρι. Αιτία τα μακριά μου μαλλιά. Και όταν κατάλαβε επιτέλους ότι είμαι αγόρι, με έδιωξε λέγοντάς μου ότι θα πρέπει πρώτα να πάω να κουρευτώ και μετά να παρουσιαστώ στο σχολείο. Αυτονόητο είναι ότι μίσησα απόλυτα το σχολείο, μαζί και τους δασκάλους του και τον ναρκισσισμό του αυταρχισμού τους.
Λυτρώθηκα κάπως με τις σχετικά σύντομες εμπειρίες ενός εμπνευσμένου δασκάλου στο Δημοτικό κι ενός φιλολόγου στο Γυμνάσιο που μου έδειξαν ότι δεν είναι όλοι τους καθίκια. Και έτσι, το σχολείο και η αρρωστημένη προσφερόμενη εκπαίδευση παρέμειναν ένα απόλυτα απεχθές κομμάτι της ζωής μου. Παρόλα αυτά η σχέση μου με την εκπαίδευση συνεχίστηκε, όχι βεβαίως στην Ελλάδα αλλά σε κάποιες άλλες χώρες της Ευρώπης, όπου έκανα σπουδές και γνώρισα και λάτρεψα σπουδαίους δασκάλους.
Αυτά είχα στο νου μου όταν άνοιξα το Octopus Press, στέκι και καταφύγιο και σχολείο για τους νέους της εποχής, που τους αγάπησα και με αγάπησαν κι εκείνοι. Κι έγινε το βιβλιοπωλείο, όπως και το σπίτι μου και η ζωή μου ολόκληρη και όλοι οι χώροι όπου συναντιόμασταν, τόποι απελευθερωτικής γιορτής, τόποι φιλίας, αγάπης και καθημερινής δημιουργίας έργων που άφησαν ανεξίτηλα σημάδια και ίχνη ενός αυριανού πολιτισμού…” Τέος Ρόμβος – Όκτοπους, η γη της ελευθερίας
Το Βιβλιοπωλείο “Octopus press” που λειτούργησε ως “κέντρο πολλαπλασιασμού και διάδοσης παράξενων ιδεών” από το 1974-1976 στην οδό Κωλέττη στα Εξάρχεια. Το «Οκτάπους» έμελλε να γίνει το πρώτο βιβλιοπωλείο που έκαψαν οι «ιδεοφοβικοί φασίστες» και ακολούθησαν κι άλλα. Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί από το Νίκο Θεοδοσίου την επομένη της φασιστικής επίθεσης από τη «Νέα Τάξη» και εμφανίζονται ο Τζίμης (πλάτη), ο πολυαγαπημένος Βαγγέλης Μανιάτης (λίγο μάτι και μπόλικο σγουρό μαλλί) και ο Τέος…
Γράφει ο Μιχάλης Πρωτοψάλτης:
Τον Τέο Ρόμβο τον γνώρισα στη μεταπολίτευση, το 1975, στο βιβλιοπωλείο του στην οδό Κωλέττη στα Εξάρχεια, στο περίφημο Octopus. Το Octopus ήταν το πρώτο αναρχικό βιβλιοπωλείο που φτιάχτηκε στην Ελλάδα αφού από τα χρόνια της χούντας υπήρχαν οι εκδοτικοί οίκοι Πράξη και Διεθνής Βιβλιοθήκη (αργότερα και ο Ελεύθερος Τύπος), περιοδικά και εφημερίδες, αλλά κανένα βιβλιοπωλείο.
Στο Octopus μαζεύονταν εκτός από αναρχικούς και αμφισβητίες, άνθρωποι περιθωριακοί και μοναχικοί που αποκτούσαν εκεί μια κοινωνικότητα, τα πρώτα φρικιά, πρωτοπόροι καλλιτέχνες αλλά και άτομα με ψυχολογικά προβλήματα που έβρισκαν ένα χώρο ελευθερίας, ο οποίος χωρίς υπερβολή μπορεί να έπαιζε και κάποιο ρόλο, αν όχι θεραπευτικό, τουλάχιστον ανακουφιστικό.
Το Octopus γρήγορα έγινε ένας χώρος άνθισης παράξενων ιδεών και σουρεαλιστικών ή ντανταϊστικών χειρονομιών…
Υπήρχε μια ατμόσφαιρα κοινοβιακή, ερωτική, εξεγερσιακή και μπίτνικ…
Ο Ρόμβος και οι άλλοι μεγαλύτεροι, με το παράδειγμά τους, μας έμαθαν τι σημαίνει η καθημερινή ζωή να είναι αξεχώριστη από την πολιτική στάση…
Δεν υπήρχε κανένα political correct, μια πραγματική αναρχία…
Σε μια εποχή που η νεολαία ήταν στρατευμένη στα σταλινικά κόμματα και ασφυκτιούσε από την κομματική πειθαρχία, το γνήσια ελευθεριακό πνεύμα που είχε εμφυσήσει στο Octopus o Ρόμβος ήταν ό,τι έπρεπε για μας τους πιτσιρικάδες που ασφυκτιούσαμε στην οικογένεια, στο σχολείο, στο φροντιστήριο, διψάγαμε για αντιεξουσιαστικές ιδέες και επιπλέον είχαμε και τα δυο πόδια στη σεξουαλική στέρηση…
Στο Octopus προμηθευόμασταν τα πρώτα αναρχικά περιοδικά, τις μπροσούρες και τις προκηρύξεις…
και ακούγαμε τον Ρόμβο να μιλάει για τις εμπειρίες του στο Μάη του ’68 και στα κοινόβια της Γερμανίας. Αν κάτι από τότε άλλαξε προς το καλύτερο, αν κάτι κάναμε, όλοι όσοι περάσαμε από το Octopus, για να μην είναι οι θεσμοί της οικογένειας και του σχολείου τόσο καταπιεστικοί, για να μην πηγαίνουν οι νέοι στο στρατό, για να μπορούν να έχουν ελεύθερες ερωτικές σχέσεις κ.λ.π., η συμβολή του Ρόμβου ήταν καθοριστική». – Μιχάλης Πρωτοψάλτης
